Opleiding Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming CBCT- Basismodule (TMS-CBCT basiscursus)

Regeling stralingsbescherming medische blootstelling: Artikel 4 Aanvullende eis Conebeam CT

Een tandarts of een tandheelkundig specialist kaakchirurg onder wiens medische verantwoordelijkheid patiënten worden blootgesteld aan de ioniserende straling van een Conebeam CT heeft met goed gevolg een opleiding Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming Tandheelkunde voor toepassingen met de Conebeam CT afgerond. Deze training moet hebben plaatsgevonden bij een erkende instelling overeenkomstig artikel 5.11 en 5.22 van de Regeling basisveiligheidsnormen stralingsbescherming.

Conebeam CT geeft de mogelijkheid om tegen een aanvaardbare dosis 3-dimensionele opnamen te vervaardigen van het hoofd-halsgebied. Omdat de stralingsdosis voor de patiënt bij Conebeam CT opnamen een factor 20 tot factor 300 hoger is dan bij intraorale röntgenopnamen is een goede uitvoering van de rechtvaardiging des te belangrijker. Daarom moet de gebruiker van CBCT voldoen aan de kerncompetenties voor ‘Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming Tandheelkunde voor toepassingen met Conebeam CT‘. Deze opleiding is aanvullend op de basisopleiding Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming voor de tandheelkunde en vervangt deze dus niet.

Als een tandarts verwijst voor diagnostiek middels een Conebeam CT opname dient de verwijzer ook basale kennis te hebben over indicatiestelling van Conebeam CT opnamen en diagnostiek, omdat met de verwijzing het proces van het gebruik van straling voor de opname(n) wordt gestart. De feitelijke rechtvaardiging wordt gesteld door de tandarts(specialist)-TMS – Conebeam CT die de opname vervaardigt en de instellingen voor een optimale dosis bepaalt. De tandarts(specialist) is verantwoordelijk voor de interpretatie van het volledige in beeld gebrachte volume.

De belangrijkste eisen die aan de procedure worden gesteld, zijn:

– Voordat een Conebeam CT opname wordt gemaakt dient altijd klinisch onderzoek plaats te vinden.
– Van een Conebeam CT onderzoek dient een radiologisch verslag te worden gemaakt dat het gehele in beeld gebrachte volume betreft.
– Een tandarts(specialist) heeft een theoretische en praktische opleiding gevolgd in het gebruik van een Conebeam CT toestel en de rechtvaardiging van en diagnostiek met Conebeam CT beelden.
– Het Conebeam CT toestel moet worden ingesteld volgens de ALARA principes, afgestemd op de diagnostische taak.
– Medisch deskundigen en andere personen die betrokken zijn bij de praktische onderdelen dienen zich per vijf jaar minimaal 8 uur bij te scholen.

De vorm en inhoud van de cursus

De inhoud van de cursus is omschreven in de ministeriële regeling basisveiligheidsnormen stralingsbescherming. Hierin staat ook op welk niveau de vereiste kennis moet worden aangeboden aan de cursist. De opleiding Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming – Conebeam CT wordt deels online aangeboden. De cursist volgt de cursus deels thuis via een interactieve digitale cursus (ongeveer 8 uur) en komt 2 dagen naar de cursuslocatie.

CBCT is een relatief nieuwe technologie binnen de tandheelkunde; het gebruik ervan kan diagnostische voordelen opleveren maar zorgt ook voor een hogere stralingsbelasting voor patiënt en omgeving. Deze cursus is speciaal gericht op de eisen die in de ministeriële regeling, behorende bij het Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming, in de Europese richtlijn Conebeam CT en de richtlijn Radiologie van de KNMT, aan de tandarts en tandartsspecialist worden gesteld. De inhoud van de cursus (zie onderwerpen) behandelt de kerncompetenties zoals geformuleerd in artikel 5.22, bijlage 5.2 van het Besluit.

Na het volgen van deze cursus en het behalen van de hieraan verbonden toets voldoet u aan de vereisten die door de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) gesteld worden met betrekking tot de (stralings)deskundigheid van gebruikers van CBCT-toestellen.

Artikel 5.22 – eisen deskundigheid en opleiding toezichthoudend medewerker
stralingsbescherming

Artikel 5.22 bevat eisen met betrekking tot de deskundigheid en opleiding van een Toezichthoudend
Medewerker Stralingsbescherming. Onderscheid is gemaakt naar negen categorieën toepassingen,
met uitwerking in bijlage 5.2 van de eindtermen behorend bij deze toepassingen.

De eindtermen voor de Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming tandheelkunde basis zijn daarbij primair bedoeld voor de tandarts, met inbegrip van de tandheelkundig specialist kaakchirurg, onder wiens verantwoordelijkheid patiënten worden blootgesteld aan ioniserende straling en die toezicht houdt op handelingen met röntgenapparatuur in de tandheelkundige praktijk.

De eindtermen voor de Toezichthoudend Medewerker Stralingsbescherming ConeBeam CT zijn daarbij primair bedoeld voor een tandarts of een tandheelkundig specialist kaakchirurg onder wiens medische verantwoordelijkheid patiënten worden blootgesteld aan de ioniserende straling van een ConeBeam CT en die op deze handelingen toezicht houdt.

Uit: Ministeriële regelgeving basisveiligheidsnormen stralingsbescherming.

Bijlage 5.2, onderdeel B-2: kerncompetenties toezichthoudend medewerker stralingsbescherming
voor tandheelkunde (Conebeam CT)

	Omschrijving inhoud	EQF *)
0	De inhoud van de opleiding toezichthoudend medewerker stralingsbescherming voor tandheelkunde (Basisniveau) wordt bekend verondersteld
3	Fysische eigenschappen van CBCT – Principe van CBCT – CBCT systemen – Mogelijkheden voor belichtingsinstellingen – Selectie volume en resolutie – Effect van buisspanning – Effect van buisstroom – Effect van beam hardening	5
4	Principes van stralingsdetectie bij CBCT – Beeldacquisitiesystemen – Principe van CT-beeldreconstructie – Partial volume effect – 3D-rendering en visualisatie	5
5	Principe van en procedures voor rechtvaardiging – Kosten-baten analyse (rechtvaardiging van het protocol/procedure in het algemeen en voor de specifieke patiënt in het bijzonder) met betrekking tot CBCT.	6
10	Toepassing van stralingsbescherming bij CBCT – Effect van bundelbegrenzing en beperking Volume of Interest – Effect van aantal basisprojecties – Effect van opnamehoek – Resolutie – Risicoanalyse en vereiste afscherming rondom toestel.	6
11	Toepassing van stralingsbescherming ten opzichte van patiënten – Effecten van belichtingsinstellingen op de patiëntendosis	6
12	Toepassing van stralingsbescherming ten opzichte van personeel en medewerkers – Stralingsbelasting op de omgeving bij CBCT-toestellen – Effecten van belichtingsinstellingen op de omgevingsdosis	6
13	Diagnostische referentieniveaus – Voor verrichtingen met CBCT	5
15	Kwaliteitsbewaking en kwaliteitsbevordering bij een CBCT – Controle op goede werking – Vereiste training van gebruiker	6
16	Nationale regelgeving en (inter)nationale richtlijnen – Besluit stralingsbescherming – Risicoanalyse – Afscherming rondom CBCT-toestel – Melding/vergunning – Rechtvaardiging – SedentexCT – Vergelijking met andere opnamemodaliteiten – Praktijkinstructies en protocollen	6

*) European Qualifications Framework for Lifelong Learning. Het betreft een voorstel tot harmonisatie van de verschillende opleidingsniveaus in de landen van de Europese Unie, waarbij niveau 1 het laagste niveau is en niveau 8 het hoogste.

Diploma

U ontvangt na het behalen van de toetsingscriteria, een officieel erkend diploma. Dit diploma is officieel erkend door de overheid. Met het diploma voldoet u aan een wettelijke verplichting en mag u op eigen initiatief stralingshandelingen in de tandartspraktijk uitvoeren.

Studiebelasting

Thuisstudie middels huiswerk: vooraf circa 8 uur
Tijdsduur opleiding: 16 uur

Ingangsniveau

Algemeen Practicus

Diploma

Docenten

Kostas Syriopoulos, Stralingsdeskundige 3 a/m
Prof. Paul van der Stelt Ph.D, Stralingsdeskundige 4 a/m

Doelgroep

Een tandarts of een tandheelkundig specialist kaakchirurg onder wiens medische verantwoordelijkheid patiënten worden blootgesteld aan de ioniserende straling van een Conebeam CT